Leon Scharmach

Leon był najmłodszym dzieckiem w rodzinie Wincentego, kołodzieja, oraz Franciszki z Gołuńskich, gdzie dorastał w towarzystwie swoich sześciu starszych rodzeństwa. Jego dzieciństwo nie było łatwe, bowiem ojciec zmarł w 1901 roku, a matka pięć lat później, co zmusiło Leona do zamieszkania z jego najstarszym bratem Franciszkiem, który pracował w Banku Ludowym w Starogardzie.

Scharmach kontynuował swoją edukację, uczęszczając do seminarium w Pelplinie, a następnie w Westfalii, gdzie kształcił się w seminarium Misjonarzy Serca Jezusowego w Oeventrup oraz w ośrodku misyjnym w Hiltrup. W czasie I wojny światowej służył jako sanitariusz w armii niemieckiej na froncie zachodnim, doświadczenie które w istotny sposób wpłynęło na jego późniejsze podejście do misji i wiary.

Po wojnie, w 1918 roku, powrócił do Oeventrup, aby kontynuować studia seminaryjne, a 19 lutego 1924 roku wstąpił do zgromadzenia Misjonarzy Serca Jezusowego, przyjmując święcenia kapłańskie 25 lipca tego samego roku. W wrześniu 1925 roku, zrezygnował z niemieckiego obywatelstwa na rzecz polskiego, co było przełomowym momentem w jego karierze misyjnej. Wkrótce po tym, wyruszył na misję do Nowej Brytanii, gdzie w grudniu 1925 roku dotarł do Rabaul.

Jego praca misyjna rozpoczęła się od placówki Mope na wschód od Nowej Brytanii, gdzie zaangażował się w działania mające na celu nawrócenie plemion lokalnych, w tym Sulków i Tolaisów. Kierował również centrum misyjnym w Vunapope, które stało się prężnym ośrodkiem katolickim w tym regionie.

W 1939 roku Leon Scharmach został wyświęcony na biskupa. Niestety, podczas II wojny światowej, po opanowaniu Nowej Brytanii przez wojska japońskie, został internowany w obozie w Ramale. Tam, mimo trudnych warunków, stworzył cenny podręcznik dla misjonarzy oraz katechizm, który odzwierciedlał miejscowy język angielski. Jego doświadczenia wojenne zostały opisane w książce "This Crowd Beat Us All", a polska wersja ukazała się pod tytułem "Za twardy orzech".

Po wojnie, Leon Scharmach niezwłocznie zabrał się za odbudowę diecezji Rabaul, a liczba wiernych w krótkim czasie wzrosła znacząco – z 54 tysięcy do 81 tysięcy. W 1953 roku uczestniczył w kongresie eucharystycznym w Sydney, gdzie wygłosił kazanie w gwarze kociewsko-pomorskiej. W 1960 roku, podczas wizyty w Rzymie, został przyjęty przez papieża Jana XXIII, który powierzył mu wikariat apostolski w Nowej Brytanii oraz Nowej Irlandii.

Pomimo problemów zdrowotnych, które zaczęły go nękać, Leon w dalszym ciągu angażował się w działalność kościelną i w czerwcu 1963 roku osiedlił się w Melbourne. Zmarł w 1964 roku, a jego pogrzeb był godnym pożegnaniem, w którym uczestniczyło ponad 4000 osób, w tym wielu rdzennych mieszkańców, zwłaszcza Tolaisów. Jego życie i misja pozostawiły trwały ślad w historii katolicyzmu na Nowej Brytanii oraz w sercach ludzi, którym służył.